سرویس جنگ نرم مشرق - کینگز کالج لندن به عنوان یک دانشگاه معتبر در قلب لندن به گفته خودش دارای «تعدادی قرارداد و پیمان با بخش‌های مختلف دولت انگلیس از جمله دفتر کابینه، وزارت امور خارجه و کشورهای مشترک‌المنافع، و وزارت دفاع» است. برخی از این قراردادها تا ۱۰ سال قدمت دارند. این دانشگاه تاکنون از ارائه توضیح درباره قراردادها خودداری کرده و گفته که چنین کاری ممکن است موجب تضعیف سرویس امنیتی انگلیس شود.

مخاطبان گرامی، آنچه در ادامه می‌خوانید صرفاً ترجمه گزیده گزارش‌ها و مقالات مذکور است و محتوا و ادعاهای مطرح‌شده در این گزارش صرفاً جهت تحلیل و بررسی رویکردها و دیدگاه‌های اندیشکده‌های غربی منتشر شده است و هرگونه ادعا و القائات احتمالی این مقالات هرگز مورد تأیید مشرق نیست.

قسمت اول این گزارش را می‌توانید از لینک زیر مطالعه نمایید:

دانشگاهی برای جاسوس‌ها - ۱

دانشگاه کینگز کالج لندن چگونه از جاسوسان بین‌المللی شبکه‌سازی می‌کند؟

پرورش خبرنگاران رسانه‌های برجسته بین‌المللی در کینگز کالج

واقعیت آن است که همان بخشی که مسئولان عالی‌رتبه دولتی و مأموران سازمان‌های مخفی را تعلیم می‌دهد، همچنین پرورش‌دهنده بسیاری از روزنامه‌نگارانی است که در خصوص به چالش کشیدن و نظارت بر مسئولان به آنها تکیه می‌کنیم و این جداً مشکل‌آفرین است.

ما در قسمت اول این پژوهش‌[۱] خود به بررسی این موضوع پرداختیم که چگونه یکی از بخش‌های دانشگاهی، یعنی بخش مطالعات جنگ کینگز کالج لندن، به مثابه دانشکده‌ای برای جاسوس‌ها عمل می‌کند. مناصب آموزشی بخش مزبور را مقامات کنونی و سابق ناتو، افسران ارتش، و عوامل اطلاعاتی اشغال کرده‌اند تا نسل بعدی جاسوسان و مأموران اطلاعاتی را پرورش دهند. با این حال، اکنون می‌توانیم حتی یک محصول دردسرآفرین‌تر بخش مزبور را فاش کنیم: روزنامه‌نگاران. تعداد نامشخصی از تأثیرگذارترین خبرنگاران، تهیه‌کنندگان، و مجری‌های تلویزیونی دنیا که بسیاری از معروف‌ترین و معتبرترین رسانه‌ها ــ از جمله نیویورک‌تایمز، سی‌ان‌ان، و بی‌بی‌سی ــ را نمایندگی می‌کنند، در کلاس‌های درس این بخش از کینگز کالج لندن حرفه خود را فرا گرفته‌اند که این امر موجب طرح سؤالات جدی درباره پیوند میان رکن چهارم دموکراسی و تشکیلات امنیت ملی می‌شود.

دانشکده امنیت ملی و آموزش‌های اطلاعاتی

بطور فزاینده‌ای اینگونه به نظر می‌رسد که سازمان‌های اطلاعاتی در سرتاسر دنیا از جذب مأموران دارای پیشینه آکادمیک قوی استقبال می‌کنند. سازمان سیا در یک گزارش[۲] منتشر شده در سال ۲۰۰۹ توضیح داد که «بهره‌گیری از دانشگاه‌ها به ‌عنوان ابزاری برای آموزش‌های اطلاعاتی» می‌تواند مفید و سودمند باشد. در گزارش مزبور آمده بود که «قرارگیری در یک محیط دانشگاهی نظیر بخش مطالعات جنگ کینگز کالج لندن می‌تواند چند مؤلفه را فراهم بیاورد که تأمین آنها در درون سیستم دولتی شاید سخت و دشوار باشد.»

این گزارش توسط دو نفر از کارکنان کینگز کالج نوشته شده بود و در آن ادعا شده بود که کادر علمی بخش مطالعات جنگ از «تجارب اطلاعاتی گسترده و جامع» برخوردارند. این ادعا به هیچوجه اغراق‌آمیز نبود. مدرسان کنونی بخش مطالعات جنگ شامل دبیر کل سابق ناتو، [۳] وزیر دفاع سابق انگلیس، [۴] و افسران نظامی از انگلیس، آمریکا، و دیگر کشورهای عضو ناتو می‌شوند. لئون پانه‌تا وزیر دفاع وقت آمریکا (و رئیس سابق سازمان سیا) در سال ۲۰۱۳ در جریان سخنرانی در بخش مطالعات جنگ اظهار داشت:[۵] «عمیقاً قدردان کارهایی هستم که در زمینه تعلیم و آموزش رهبران آتی ما در حوزه امنیت ملی صورت می‌دهید. بسیاری از این رهبران آتی در جمع ما حضور دارند.»

کینگز کالج لندن همچنین اذعان می‌کند[۶] که دارای قراردادهای جاری با دولت انگلیس از جمله وزارت دفاع این کشور است، اما از ارائه جزئیات این قراردادها خودداری می‌ورزد.

تلاش کینگز کالج برای جذب و بورسیه دانشجویان آمریکایی

کینگز کالج اگرچه یک دانشگاه انگلیسی است، اما خودش را به شدت نزد دانشجویان آمریکایی تبلیغ می‌کند. در حال حاضر، ۱۲۶۵ دانشجوی آمریکایی در این دانشگاه ثبت‌نام کرده‌اند[۷] که این رقم حدود ۴ درصد مجموع دانشجویان را تشکیل می‌دهد. بسیاری از فارغ‌التحصیلان بخش مطالعات جنگ در ادامه مناصب قدرتمندی را در رسانه‌های معتبر آمریکا از آن خود می‌کنند. برای مثال، آندرو کری رئیس دفتر سی‌ان‌ان در بیت‌المقدس دوره کارشناسی ارشد خود را در سال ۲۰۱۲ در آنجا به پایان رساند. [۸] کری در جریان پوشش خبری جدیدترین حمله اسرائیل به غزه، به جای آنکه اسرائیل را عامل دامن زدن به خشونت‌ها معرفی کند، اقدامات این رژیم آپارتایدی را به مثابه «پاسخ» به حملات راکتی حماس توصیف کرده است. [۹] کری ماه قبل در اوج بمباران‌ها با ارسال یادداشتی محرمانه برای کارکنان خود از آنها خواست تا در گزارشات خود همواره این حقیقت را بگنجانند که وزارت بهداشت غزه تحت نظارت حماس قرار دارد تا مبادا خوانندگان ارقامِ به خوبی مستندسازی شده تلفات ناشی از روزها بمباران را باور کنند. این گزارش اکنون به بیرون درز پیدا کرده است. در بخشی از این یادداشت آمده است: «ما باید بطور شفاف به این حقیقت اشاره کنیم که وزارت بهداشت غزه توسط حماس اداره می‌شود. متعاقباً، هنگام ذکر جدیدترین آمار تلفات و انتساب آن به وزارت بهداشت غزه باید بگوییم که این وزارتخانه توسط حماس اداره می‌شود.»

آندرو کری رئیس دفاتر سی‌ان‌ان در بیت‌المقدس که از فارغ‌التحصیلان کینگز کالج است، به خبرنگاران می‌گوید که جدیدترین حمله اسرائیل به غزه را به چه نحو پوشش دهند.

تلاش دانش‌آموختگان آمریکایی دانشگاه کینگز کالج برای وارونه نمایی حقایق

نظرات او پس از آنکه رسانه‌ای شدند، با واکنش منفی قابل توجهی مواجه گردیدند. دینا تکروری مجری ارشد و تهیه‌کننده شبکه الجزیره در این باره گفت:[۱۰] «این شبیه صفحه‌ای از کتابچه راهنمای اسرائیل می‌ماند و هدفش توجیه حمله به غیرنظامیان و مراکز پزشکی است.»

نیویورک‌تایمز که بانفوذترین روزنامه در آمریکا به شمار می‌رود نیز فارغ‌التحصیلان بخش مطالعات جنگ را استخدام کرده است. برای مثال، کریستین تریبرت (فارغ‌التحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در سال ۲۰۱۶) یکی از روزنامه‌نگاران عضو تیم تحقیقات بصری نیویورک‌تایمز است. او همچنین جایزه پولیتزر را به خاطر «افشاگری درباره اقدامات تهاجمی روسیه و ولادیمیر پوتین در دیگر کشورها از جمله سوریه و اروپا» از آن خود کرد. [۱۱] استخدام دانشجویان دانشکده جاسوسی به منظور تاختن به روسیه به نظر یکی از تاکتیک‌های رایج نشریه تایمز نیز محسوب می‌شود. این نشریه لینکلن پیگمن[۱۲] را بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ در دفتر خود در مسکو بکار گرفت.

جاش اسمیت خبرنگار ارشد خبرگزاری پرنفوذ رویترز و خبرنگار سابق آن در افغانستان نیز از بخش مطالعات جنگ فارغ‌التحصیل شده است. [۱۳] این امر در مورد دانیل فورد[۱۴] خبرنگار وال‌استریت ژورنال نیز صادق است.

با این حال، روارید آرو[۱۵] بانفوذترین چهره رسانه‌ای است که از دانشگاه فوق‌الذکر فارغ‌التحصیل شده است. آرو تهیه‌کننده بسیاری از بزرگ‌ترین کانال‌های خبری انگلیس از جمله کانال ۴، اسکای‌نیوز، و بی‌بی‌سی بوده است. او در بی‌بی‌سی ویراستار و تهیه‌کننده برنامه «نیوزنایت» بود که گل سرسبد برنامه‌های سیاسی این شبکه به شمار می‌رفت. آرو در سال ۲۰۱۹ بی‌بی‌سی را ترک کرد و تهیه‌کننده اجرایی ان‌بی‌سی نیوز شد.

 بی‌بی‌سی پر از فارغ‌التحصیلان بخش مطالعات جنگ کینگز کالج

جای تعجب ندارد که انگلیس مقصد ژورنالیستی فارغ‌التحصیلان بخش مطالعات جنگ واقع در لندن است. در حقیقت، شبکه دولتی قدرتمند انگلیس موسوم به بی‌بی‌سی پر از فارغ‌التحصیلان بخش مطالعات جنگ است. عارف انصاری رئیس بخش خبر در شبکه آسیایی بی‌بی‌سی دوره کارشناسی ارشد خود را در قالب تحلیل جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۷ به پایان رساند[۱۶] و خیلی زود برای یک برنامه توسعه رهبری گزینش شد و در رأس تیمی متشکل از ۲۵ روزنامه‌نگار قرار گرفت که کارشان پردازش اخباری بود که عمدتاً جوامع خاورمیانه‌ای و جنوب آسیایی ساکن انگلیس را مخاطب قرار می‌دادند.

بسیاری از کارمندان بی‌بی‌سی سال‌ها پس از آغاز فعالیتشان در این شبکه به تحصیل در کینگز کالج مبادرت می‌ورزند و زندگی شغلی‌شان را از طریق دنبال کردن صلاحیت‌های جدید متوازن می‌سازند. احمد زکی[۱۷] روزنامه‌نگار ارشد بخش اخبار جهانی بی‌بی‌سی شش سال پس از آغاز فعالیت در بی‌بی‌سی شروع به تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد کرد. همچنین، ایان مک‌ویلیام[۱۸] ــ که به مدت ده سال در سرویس جهانی بی‌بی‌سی فعالیت کرده و در رابطه با مناطق حساس نظیر روسیه، افغانستان، و آسیای میانه تخصص دارد ــ بیش از سی سال پس از اخذ اولین مدرک خود تصمیم گرفت در کینگز کالج ادامه تحصیل دهد.

ایفای نقش دانشکده تکمیلی برای چهره‌های امنیتی انگلیسی و آمریکایی

یکی دیگر از فارغ‌التحصیلان بانفوذ بخش مطالعات جنگ که در بخش سرویس جهانی بی‌بی‌سی فعالیت می‌کند، آلیوم لروی تهیه‌کننده[۱۹] برنامه «چشم آفریقا» است. سوفی لانگ[۲۰] مجری معروف بی‌بی‌سی نیوز نیز فارغ‌التحصیل بخش مطالعات جنگ است و قبل از پیوستن به این شبکه دولتی در خبرگزاری رویترز و شبکه آی‌تی‌ان مشغول به کار بوده است. مت کنراد[۲۱] ــ روزنامه‌نگار تحقیقاتی نشریه دیکلسیفاید یوکی (Declassified U.K) که در گذشته درباره ارتباطات دانشگاه مورد اشاره با دولت انگلیس افشاگری[۲۲] کرده است، در گفتگو با پایگاه آمریکایی مینت‌پرس اظهار داشت: «بر هیچ‌کس پوشیده نیست که بخش مطالعات جنگ کینگز کالج لندن نقش دانشکده تکمیلی را برای چهره‌های امنیتی انگلیسی و آمریکایی ایفا می‌کند. بنابراین، شاید جای تعجب نباشد که فارغ‌التحصیلان دوره‌های نظامی و اطلاعاتی گوناگون این بخش وارد دنیای روزنامه‌نگاری سازمان‌محور می‌شوند که کارش بزک کردن پیام‌های همان سازمان‌های «امنیتی» است.» او در ادامه افزود: «با این حال، چنین چیزی یک خطر واقعی و موجود متوجه دموکراسی می‌کند. طبق مجوز دانشگاه، پژوهش‌های بخش مطالعات جنگ ظاهراً از ماهیت مستقل برخوردارند، حال آنکه بخش مزبور در حقیقت بازوی پژوهشی غیررسمی وزارت دفاع انگلیس است.»

نری زیلبر روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاست و فرهنگ بین‌الملل با تمرکز بر خاورمیانه و همچنین عضو دستیار در اندیشکده واشنگتن است. او بطور مرتب برای نشریات دیلی بیست، فارین پالیسی، گلوب اند میل، و پولیتیکو مگزین مطلب می‌نویسد و مقالاتش در نیویورک‌تایمز، واشنگتن پست، گاردین، آتلانتیک، نیو ریپابلیک، فارین افرز، واکس، و جینز دیفنس منتشر شده‌اند. او مؤلف مشترک کتاب «کشور بدون ارتش، ارتش بدون کشور: تکامل نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین بین سال‌های ۱۹۹۴ تا ۲۰۱۸» است و به تهیه مطالب درباره تظاهرات‌های اعتراضی اجتماعی در اسرائیل برای «کتابچه اشغال» (لیتل، براون) کمک کرده است. کتابچه مذکور شرح وقایع جنبش جهانی «اشغال» را در بر می‌گیرد.

نری در اندیشکده مرکز ارتباطات و پژوهش‌های انگلیس و اسرائیل (BICOM) (عضو ارشد و مدیر پژوهش طی سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰)، بنیاد هاینریش بل (عضو رسانه‌ای دو سوی اقیانوس، ۲۰۱۹)، اندیشکده سیاست خاور نزدیک واشنگتن (پژوهشگر مهمان طی سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵)، اندیشکده امور جاری جهان (۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳)، و کتابخانه کنگره آمریکا (۲۰۰۵ و ۲۰۰۶) عضو بوده است. نری علاوه بر گزارشگری و تحلیل همچنین در خصوص مخاطرات سیاسی و اقتصادی به بخش خصوصی مشاوره داده است.

از او در نیویورک‌تایمز، وال‌استریت ژورنال، واشنگتن پست، و فایننشال تایمز نقل‌قول شده و خودش شخصاً در شبکه‌های سی‌ان‌ان، بی‌بی‌سی، ان‌پی‌آر، سی‌بی‌اس، فاکس‌نیوز، فرانس ۲۴، الجزیره انگلیسی، ان‌اچ‌کی (ژاپن)، سی‌بی‌سی (کانادا)، و سی‌ان‌بی‌سی آسیا حضور پیدا کرده است. او همچنین نزد گروه‌های مختلف و در کنفرانس‌ها سخنرانی می‌کند. نری بزرگ شده و تحصیلکرده اسرائیل، سنگاپور، اسپانیا، و آمریکاست. او مدرک کارشناسی ارشد خود را از بخش مطالعات جنگ کینگز کالج لندن اخذ کرده است. نری زیلبر نویسنده اسرائیلی و فارغ‌التحصیل کینگز کالج در بسیاری از مهم‌ترین رسانه‌ها حضور دارد.

بخش مطالعات جنگ همچنین بسیاری از روزنامه‌نگاران و مفسران بین‌المللی را آموزش می‌دهد که از جمله آنها می‌توان به این افراد اشاره کرد: نیکلاس استوارت[۲۳] از کانبرا تایمز (استرالیا)؛ عایشه صدیقه[۲۴] نویسنده پاکستانی که آثارش را می‌توان در نیویورک‌تایمز، الجزیره، هندو، و بسیاری از رسانه‌های دیگر مشاهده نمود؛ و نری زیلبر[۲۵] نویسنده اسرائیلی که برای دیلی بیست، گاردین، فارین پالیسی، و پولیتیکو مطلب می‌نویسد.

ماجرا واقعا چیست؟

چرا این تعداد از چهره‌های پرنفوذ حاضر در رسانه‌های ما در جایی تعلیم دیده‌اند که به خاطر ارتباطاتش با قدرت دولتی، فعالیت کنونی یا سابق هیئت علمی‌اش[۲۶] به ‌عنوان مقام نظامی یا دولتی، و پرورش جاسوس و مأمور برای سازمان‌های اطلاعاتی[۲۷] گوناگون معروف است؟ منظور این نیست که این روزنامه‌نگاران همگی جاسوسان مخفی هستند: اینگونه نیست. منظور در واقع برجسته‌سازی پیوندهای نزدیک و نگران‌کننده میان تشکیلات امنیت ملی و رکن چهارم دموکراسی است که در خصوص به چالش کشیدن و نظارت بر مسئولان دولتی به آن تکیه می‌کنیم.

روزنامه‌نگارانی که در چنین محیطی آموزش دیده‌اند، به مراتب احتمال بیشتری دارد که دنیا را همانند اساتید خود ببینند. هنگامی که این روزنامه‌نگاران به موشکافی درباره مسئولانی می‌پردازند که سابقاً جزو همکلاسی‌ها یا اساتید خودشان بوده‌اند، شاید احتمال کمتری برود که آنها قدرت دولتی را به چالش بکشند.

هنگامی که چنین پدیده‌ای وجود دارد، اینگونه سؤالات به وفور مطرح می‌شوند: چرا این همه روزنامه‌نگار ترجیح می‌دهند در این بخش به تحصیل بپردازند و چرا تعداد زیادی از آنها به چهره‌های بانفوذ تبدیل می‌شوند؟ آیا سازمان‌های امنیتی آنها را با اطلاع یا بدون اطلاع خودشان تعیین صلاحیت می‌کنند؟ آنها تا چه حد مستقل هستند؟ آیا آنها همانند[۲۸] نشریات بخش مطالعات جنگ صرفاً دیدگاه‌های دولتی انگلیس و آمریکا را تکرار می‌کنند؟

تبانی بی‌بی‌سی با ام‌آی۵ برای استخدام خبرنگاران همسو

در خصوص موضوع تعیین صلاحیت، بی‌بی‌سی اذعان کرده[۲۹] که حداقل تا دهه ۱۹۹۰ با سازمان جاسوسی داخلی انگلیس موسوم به ام‌آی ۵ (MI۵) دسیسه‌چینی کرده تا اطمینان حاصل کند که افراد برخوردار از آموزه‌های دست چپی و/یا ضد جنگ یا دیدگاه‌های انتقادی ضد سیاست و امپراتوری انگلیس بطور مخفیانه از فرصت استخدام در بی‌بی‌سی محروم می‌شوند. در پاسخ به سؤالات درباره اینکه سیاست مذکور همچنان پابرجاست یا نه، بی‌بی‌سی از اظهارنظر خودداری کرد و دلیل آن را «مسائل امنیتی» ذکر کرد ــ پاسخی که احتمالاً افراد شکاک را قانع نخواهد کرد.

الیور بوید بارت استاد بازنشسته دانشکده رسانه و ارتباطات دانشگاه ایالتی بولینگ گرین و کارشناس تبانی میان دولت و رسانه در گفتگو با وب‌سایت مینت‌پرس اظهار داشت: «برایم بسیار جالب است که یک نهاد دانشگاهی واحد بتواند چنین نقش عمده‌ای در جذب متفکران کنشگرای طرفدار تشکیلات موجود و عرضه آنها به رسانه‌ها ایفا کند.»

نهادهای نخبه در گذشته و بی‌شک همچنان در حال حاضر به مثابه زمین بازی سرویس‌های اطلاعاتی عمل می‌کنند. تاریخچه ملت ـ دولت‌های مدرن، نه فقط آمریکا، به نظر حکایت از آن دارد که وحدت ملی ــ و در نتیجه امنیت خواص ــ از نظر خواص فقط از طریق مدیریت دقیق و غالباً سرکوب یا منحرف‌سازی معترضان حاصل می‌شود. منابعی که معمولاً صرف این کار می‌شود به مراتب بیش از آن چیزی است که بسیاری از شهروندانِ غرقه در تبلیغات پیرامون دموکراسی تصور یا اذعان می‌کنند.

برخی از فارغ‌التحصیلان مطالعات جنگ جاسوس هستند

با اینکه روزنامه‌نگارانی که در بالا مورد اشاره قرار گرفتند جاسوس نیستند، اما برخی دیگر از فارغ‌التحصیلان بخش مطالعات جنگ که در حوزه روزنامه‌نگاری فعالیت می‌کنند را می‌توان جاسوس توصیف کرد، به ویژه آنهایی که با وب‌سایت تحقیقاتی پرنفوذ و بدنام[۳۰] بلینگکت همکاری دارند.

برای مثال، کامرون کلکوهون به مدت یک دهه در ستاد ارتباطات دولت انگلیس (GCHQ) فعالیت کرد که نسخه انگلیسی سازمان امنیت ملی آمریکا محسوب می‌شود. او در آنجا تحلیلگر ارشد[۳۱] و مسئول عملیات‌های سایبری و ضد تروریسم بود. او سابقه حضور در کینگز کالج و دولت را دارد. پیشینه او در این زمینه در شرح‌حالش در وب‌سایت بلینگکت فاش نشده و در آنجا صرفاً به ‌عنوان مدیرعامل یک شرکت اطلاعاتی خصوصی معرفی شده[۳۲] که «تحقیقات منطبق با اصول اخلاقی» برای مشتریان در سرتاسر دنیا انجام می‌دهد.

نیک واترز پژوهشگر ارشد بلینگکت به مدت چهار سال[۳۳] افسر[۳۴] ارتش انگلیس بود و از جمله به افغانستان رفت و در آنجا اهداف دولت انگلیس در منطقه را به پیش برد. او پس از آن به بخش مطالعات جنگ و بلینگکت پیوست.

الیوت هیگینز بنیانگذار بلینگکت به مدت طولانی اتهامات مبنی بر اینکه سازمانش توسط اندیشکده متعلق به دولت آمریکا موسوم به موقوفه ملی برای دموکراسی (NED) ــ از نهادهای منشعب از سازمان سیا[۳۵] ــ تأمین مالی می‌شود را مردود می‌شمرد و یک «دسیسه» مسخره می‌خواند. [۳۶] با وجود این، او تا سال ۲۰۱۷ اذعان کرد که چنین چیزی واقعیت دارد. هیگینز یک سال بعد به ‌عنوان دستیار پژوهشی مهمان به بخش مطالعات جنگ پیوست. [۳۷] او بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ همچنین عضو ارشد[۳۸] اندیشکده شورای آتلانتیک بود، اندیشکده‌ای که مغز متفکر سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) قلمداد می‌شود.

هیگینز به نظر از بخش دانشگاهی مورد بحث به ‌عنوان یک بستر عضوگیری استفاده کرده و به دیگر فارغ‌التحصیلان بخش مطالعات جنگ نظیر جاکوب بیدرز، کریستین تریبرت و آلیوم لروی سفارش نگارش مطلب برای وب‌سایتش را داده است.

سازمان سیا احترام فراوانی برای بلینگکت قائل است. مارک پولیمروپولوس معاون سابق سازمان سیا در امور عملیات‌های اروپا و اوراسیا در این باره اظهار داشت:[۴۰] «نمی‌خواهم خیلی احساسی رفتار کنم، اما ما عاشق [بلینگکت] هستیم.» دیگر افسران توضیح دادند که از بلینگکت می‌توان به منظور برون‌سپاری و مشروعیت‌بخشی به دیدگاه‌های ضد روسی بهره گرفت. دانیل هافمن رئیس سابق دفتر خارجی سازمان سیا در این باره افزود:[۴۱] «والاترین ارزش بلینگت در این است که می‌توانیم به سراغ روس‌ها برویم و [وقتی که شاهد و مدرک طلب می‌کنند] بگوییم "بفرمایید" [این هم شاهد و مدرک]»

دروغ پراکنی برای غالب کردن دیدگاه‌های خود

پایگاه آمریکایی مینت‌پرس به‌تازگی در قالب تحقیقات[۴۲] خود بررسی کرد که کارکنان بلینگکت چگونه خودشان را به ‌عنوان روزنامه‌نگاران تحقیقاتی بی‌طرف جا می‌زنند و دیدگاه‌های تشکیلات امنیت ملی را به دیدگاه‌های غالب تبدیل می‌کنند.

اسنادی[۴۳] که به‌تازگی به بیرون درز کرده‌اند، نشان می‌دهند که چگونه بلینگکت، رویترز، و بی‌بی‌سی در راستای تضعیف کرملین و ترویج تغییر حکومت در مسکو بطور مخفیانه با وزارت امور خارجه و کشورهای مشترک‌المنافع انگلیس همکاری کرده‌اند. این همکاری‌ها شامل آموزش روزنامه‌نگاران و ترویج رسانه‌های آشکارا ضد روسی در اروپای شرقی می‌شدند. متأسفانه، وزارت امور خارجه انگلیس خاطرنشان ساخت[۴۴] که بلینگکت «تا حدودی بی‌اعتبار شده است»، چرا که بطور مرتب دروغ‌پراکنی می‌کند و مایل است در ازای پول برای هر کسی گزارش تهیه کند.

با وجود این، پارلمان اروپا در قالب طرحی[۴۵] که ماه گذشته منتشر شد، توصیه کرده که بلینگکت در راستای کمک به تهیه گزارشاتی که زمینه را برای تحریم روسیه، کنار گذاشتن این کشور از نهادهای بین‌المللی، و «کمک به تبدیل روسیه به یک دموکراسی» هموار می‌سازند، بکار گرفته شود. به عبارت دیگر، منظور از چنین چیزی سرنگون‌سازی دولت ولادیمیر پوتین است.

یک محور آکادمیک و ژورنالیستی

بخش مطالعات جنگ نیز بخشی از این گروه طرفدار ناتو و مخالف روسیه است. جدای از اینکه کادر بخش مطالعات جنگ را سربازان، جاسوسان، و مقامات دولتی تشکیل می‌دهند، بخش مزبور با انتشار مقالات تأثیرگذار به دولت‌های غربی در حوزه سیاست خارجی و دفاعی مشاوره می‌دهد. برای مثال، در مطالعه‌ای[۴۶] با عنوان «جهت‌گیری راهبردی آینده ناتو» توصیه شده که کشورهای عضو ناتو باید بودجه‌های نظامی خود را افزایش دهند و به آمریکا اجازه دهند تا تسلیحات هسته‌ای خود را در این کشورها نگهداری کند و بدین طریق در زمینه به دوش کشیدن «بار زحمات سهیم شوند». مطالعه مذکور همچنین توصیه کرده بود که ناتو باید تعهد خویش در زمینه مخالفت با روسیه را مضاعف سازد و در عین حال هشدار داده بود که ناتو فوراً باید یک «سیاست منسجم» در قبال تهدید چین شکل دهد.

بخش مطالعات جنگ در دیگر گزارشات[۴۷] خود مدعی شده که روسیه از طریق شبکه‌های دولتی راشا تودی و اسپوتنیک مشغول به راه انداختن «جنگ اطلاعاتی و روانی» است. بخش مزبور توصیه کرده که غرب باید با بهره‌گیری از ابزارهای فنی مانع قرار گرفتن شهروندانش در معرض این پروپاگاندای خارجی شود.

نقش مهم کینگز کالج در تداوم حبس جولیان آسانژ

چهره‌های آکادمیک کینگز کالج لندن همچنین نقش مهمی در تداوم حبس جولیان آسانژ چهره مخالف افشاگر ایفا کرده‌اند. روانپزشکی که با بخش مطالعات جنگ همکاری داشته است، در دادگاه شهادت داده که آسانژِ استرالیایی نه تنها افسردگی‌اش «ملایم» است، بلکه خطر خودکشی او «قابل کنترل» است. او جمع‌بندی کرد که استرداد آسانژ به آمریکا «غیرعادلانه نخواهد بود.» همانگونه که تحقیقات مک کنراد نشان داد، [۴۸] وزارت دفاع انگلیس ۲/۲ میلیون پوند (۱/۳ میلیون دلار) به مؤسسه محل کار روانپزشک فوق‌الذکر پرداخته است (هرچند این روانپزشک مدعی شد که کارش بطور مستقیم توسط وزارت دفاع تأمین مالی نشده است).

کینگز کالج لندن بخش مطالعات جنگ را به ‌عنوان یک سکوی پرتاب به سمت حرفه روزنامه‌نگاری نزد دانشجویان و فارغ‌التحصیلان تبلیغ می‌کند. در بخش «دورنمای شغلی» دوره کارشناسی ارشد در رشته مطالعات جنگ خطاب به دانشجویان علاقه‌مند گفته شده[۴۹] که «فارغ‌التحصیلان در سازمان‌های مردم‌نهاد، وزارت امور خارجه، وزارت دفاع، وزارت کشور، ناتو، یا سازمان ملل مشغول بکار می‌شوند و یا مشاغلی را در حرفه روزنامه‌نگاری، امور مالی، دانشگاه، خدمات دیپلماتیک، نیروهای مسلح، و موارد دیگر دنبال می‌کنند.»

همچنین، خطاب به دانشجویان گفته شده[۵۰] که:

«شما از شناخت عمیق و پیچیده درباره جنگ و روابط بین‌المللی به ‌عنوان مباحث شایسته مطالعه و همچنین در راستای کسب آمادگی فکری جهت فعالیت در گسترده‌ترین طیف از گزینه‌های شغلی در دولت، حوزه روزنامه‌نگاری، پژوهش، و سازمان‌های بشردوستانه و بین‌المللی برخوردار می‌شوید.»

دوره‌های تحصیلی[۵۱] نظیر «جنگ‌های جدید، رسانه‌های جدید، روزنامه‌نگاری جدید» با حوزه‌های روزنامه‌نگاری و اطلاعات در هم می‌آمیزند و تحت نظارت چهره‌های آکادمیک بخش مطالعات جنگ قرار دارند.

شاید عجیب نباشد که بخش مزبور بسیاری از سیاستمداران بانفوذ از جمله رؤسای کشورهای خارجی و اعضای پارلمان انگلیس را تعلیم داده است. اما حداقل همپوشانی قابل توجهی میان حوزه‌های سیاست دفاعی و سیاست‌ورزی وجود دارد. واقعیت آن است که همان بخشی که مسئولان رده بالای دولتی و مأموران سازمان‌های اطلاعاتی را پرورش می‌دهد، همچنین پرورش‌دهنده بسیاری از روزنامه‌نگارانی است که در خصوص به چالش کشیدن و نظارت بر مسئولان به آنها تکیه می‌کنیم. چنین چیزی جداً مشکل‌آفرین است.

ارسال مستقیم مقالات لوس‌آنجلس تایمز به سازمان سیا برای ویرایش

متأسفانه، بسیاری از رسانه‌های نوین به جای آنکه قدرت را به چالش بکشند، پیام‌های آن را بی هیچ نقدی انعکاس می‌دهند. در حوزه روزنامه‌نگاری، مقامات دولتی و افسران اطلاعاتی از جمله غیرقابل اعتمادترین منابع محسوب می‌شوند. با وجود این، بسیاری از پرسروصداترین اخبار[۵۲] طی سال‌های اخیر صرفاً بر پایه اظهارات مقاماتی بوده‌اند که حتی حاضر نبوده‌اند نامی از آنها برده شود.

میزان خوش‌باوری روزنامه‌نگاران مدرن در مواجهه با صاحبان قدرت ماه گذشته در قالب اظهارات میشل کازینسکی خبرنگار سابق سی‌ان‌ان در کاخ سفید نمود پیدا کرد که گفته بود:[۵۳]

به ‌عنوان یک روزنامه‌نگار آمریکایی، هیچگاه انتظار ندارید که:

۱- دولتتان مکرراً دروغ بگوید

۲- دولتتان اطلاعاتی را پنهان نگاه دارد که عموم مردم حق دارند بدانند

۳- دولتتان درباره ارتباطاتتان جاسوسی کند

متأسفانه، خوش‌باوری در برخی موارد تا مرحله همکاری با دستگاه‌های اطلاعاتی پیش می‌رود. ایمیل‌های برملا شده نشان می‌دهند[۵۴] که کن دیلانیان خبرنگار لوس‌آنجلس تایمز در حوزه امنیت ملی مقالاتش را قبل از چاپ جهت ویرایش مستقیماً به سازمان سیا می‌فرستاده است. با این حال، نه تنها به موقعیت شغلی دیلانیان لطمه نخورد، بلکه او اکنون خبرنگار شبکه سی‌بی‌اس نیوز است و موضوعات مرتبط با امنیت ملی را پوشش می‌دهد.

بوید برت گفته که دولت‌ها وابسته‌اند به «کمک رسانه‌های غالبِ مطیع و در معرضِ نفوذ و تبانی که اخیراً ــ در همهمه آشفته پیکارهای دروغ‌پراکنی واقعی و ادعایی در اینترنت ــ به نظر به حافظان پرعیب‌ونقص حق مردم در خصوص دانستن تبدیل شده‌اند».

طی سال‌های اخیر، تشکیلات امنیت ملی بر میزان نفوذ خود بر غول‌های رسانه‌های اجتماعی نیز افزوده است. در سال ۲۰۱۸، فیس‌بوک و اندیشکده شورای آتلانتیک با یکدیگر وارد شراکت شدند[۵۵] و به موجب آن غولِ دره سیلیکون پردازش خوراک خبری ۸/۲ میلیارد[۵۶] کاربر خود را به آزمایشگاه کالبدشکافی دیجیتال اندیشکده فوق‌الذکر سپرد تا در خصوص توقف انتشار اخبار کذب در فضای آنلاین یاری‌اش دهد. با این حال، نتیجه این امر تبلیغ رسانه‌های شرکت‌محور «قابل اعتماد» نظیر فاکس‌نیوز و سی‌ان‌ان و تنبیه منابع مستقل جایگزین بوده که ترافیک مخاطبانشان به سرعت رو به کاهش گذاشته است. اوایل سال جاری، فیس‌بوک همچنین بن نیمو مأمور مطبوعاتی سابق ناتو و عضو ارشد کنونی اندیشکده شورای آتلانتیک را به ‌عنوان رئیس بخش اطلاعاتی خود استخدام کرد. [۵۷] مدیر سیاست‌گذاری[۵۸] وب‌سایت ردیت (Reddit) نیز از مسئولان سابق اندیشکده شورای آتلانتیک است.

مدیر اجرایی توییتر از افسران فعال تیپ هفتاد و هفتم ارتش انگلیس بود

در ضمن، در سال ۲۰۱۹ مشخص گردید[۵۹] که یکی از مدیران اجرایی توییتر که مسئولیت منطقه خاورمیانه را بر عهده داشت، در حقیقت از افسران فعال تیپ هفتاد و هفتم ارتش انگلیس بود و یگان وی مسئولیت عملیات‌های روانی و جنگ آنلاین را بر عهده داشت. جالب‌ترین نکته درباره این رویداد همانا بی‌توجهی تقریباً کامل مطبوعات جریان اصلی به این افشاگری بود. این ماجرا زمانی مطرح شد که مداخله خارجی در اینترنت در رأس اخبار قرار داشت و تنها یک نشریه معتبر، یعنی نیوزویک، صرفاً به آن اشاره کرد. [۶۰] گذشته از این، خبرنگاری که ماجرا را پوشش داده بود چند هفته بعد از شغلش کناره‌گیری کرد و دلیل آن را سانسور خفه‌کننده از بالا به پایین و فرهنگ تسلیم در برابر منافع امنیت عنوان کرد. [۶۱]

تهدید وجود یک آبشخور مشترک برای بسیاری از جاسوسان

هدف از نگارش این مقاله اتهام‌زنی به افراد فوق‌الذکر و معرفی آنها به ‌عنوان دست‌نشانده‌های سازمان‌های اطلاعاتی نیست (هرچند حداقل یکی از این افراد عملاً به ‌عنوان یک افسر اطلاعاتی فعالیت می‌کند). هدف در واقع برجسته ساختن این نکته است که ما اکنون از یک چشم‌انداز رسانه‌ای برخورداریم که در آن بسیاری از تأثیرگذارترین روزنامه‌نگاران غرب دقیقاً توسط همان افراد و همان بخشی تعلیم می‌بینند که پرورش نسل بعدی مأموران امنیت ملی را بر عهده دارند.

وجود یک آبشخور مشترک برای بسیاری از جاسوسان، مقامات دولتی، و روزنامه‌نگارانی که باید مسئولان را از طرف ما پاسخگو سازند، برای یک دموکراسی سالم و آزاد به هیچوجه خوب نیست. تحصیل این افراد در کنار یکدیگر موجب شکل‌گیری فضایی شده که در آن رکن چهارم دموکراسی در برابر به اصطلاح دولت پنهان تمکین می‌کند و اظهارات مقامات ناشناس وحی مُنزَل انگاشته می‌شود. بخش مطالعات جنگ دانشگاه کینگز کالج لندن فقط یک بخش از این پدیده فراگیر است.

پایان